donderdag 29 februari 2024

Occa Ripperda

Jong zevenblad in het bosje achter ons huis

De eerste daslookjes in Tuin Engelwortel

De in Farmsum geboren Occa Johanna Ripperda (1619-1686) was een adellijke en bereisde Groningse vrouw.

Zij verzamelde tijdens haar leven meer dan 1000 recepten in een persoonlijk kookboek van 500 pagina's, die een goed beeld geven van wat de adel in de 17e eeuw pleegde te eten. Het is het grootste kookboek uit deze tijd dat bewaard is gebleven, en werd in 2018 teruggevonden in Emden, door de historicus Redmer Alma.

 

In haar recepten gebruikt Occa vele soorten groente, kruiden, wilde planten en fruit. En alles wat maar loopt, zwemt, kruipt of vliegt werd verwerkt in een gerecht of pastei. Leeuweriken, herten, slakken, kikkers, schaaldieren, zee- of riviervis tot aan delen van een potvis. Er werd van kop tot staart gekookt, want ook ramsballen, beverstaart en hanenkammen worden in de recepten verwerkt. Daarnaast beschikte ze in haar keuken over ingrediënten als Parmezaanse kaas, gekonfijte citroenschillen, wijnazijn en veel oosterse en mediterrane kruiden en specerijen.

 

Een bestuurslid van Domies Toen heeft me gevraagd het volgende gerecht uit het kookboek van Occa Ripperda te maken en er een foto van te maken voor de nieuwsbrief..


Groene kruidkoek 

648. Een groene kruidkoek te maken. Neem wat lente-ui, peterselie, vrouwenmunt, kervel, venkel, spinazie, melisse en boerenwormkruid. Hak alles heel klein en pers het vocht eruit. Doe hierbij tien eieren met de helft van het eiwit en de helft van een kwart kan slagroom, suiker, nootmuskaat en weinig zout. Doe boter in een pan en roer alles goed door elkaar als een roerei. Bak het aan beide zijden. Dien het op in mootjes.


Ik zal het recept hier ‘ontleden’:

 

Groene kruidkoek

Bij het woord kruidkoek dacht ik eerst aan een koek, van meel. Maar dit recept is eigenlijk een omelet. 


Neem wat lente-ui, peterselie, vrouwenmunt, kervel, venkel, spinazie, melisse en boerenwormkruid.

Het is nu eind februari en ik gebruik de wilde planten die er nu zijn, uit eigen tuin en uit het bos.

Lente-ui en peterselie (gekocht)

Zevenblad

Brandnetel

Kleefkruid

Daslook

Paardebloem

Veldkers

 

Hak alles heel klein en pers het vocht eruit

Ik denk dat de kruiden na het wassen droog gedept moeten worden. Als je echt het vocht eruit zou persen, hou je droge, vezelige kruiden over, dat lijkt me niet de bedoeling.

 

Doe hierbij tien eieren met de helft van het eiwit ...

Geen idee of in de 17e eeuw eieren kleiner waren dan nu, maar dat zou je wel denken. Ik gebruik zes eieren van ongeveer 60 gram en ik gebruik alle dooiers.

 

... en de helft van een kwart kan slagroom,

Een kan is een vroeger gebruikte inhoudsmaat voor vloeistoffen en kwam overeen met 1,4 à 2 liter. Stel dat een kan anderhalve liter is, dan is een kwart 375 ml en daar de helft van 187 ml. Omdat ik geen dierlijke room gebruik, neem ik sojaroom, ongeveer 160 ml.

 

 ... suiker, nootmuskaat en weinig zout

Misschien was de smaak in die tijd anders, misschien was de suiker als tegenhanger van de bittere kruiden. Ik laat het weg. Een snuf nootmuskaat en wat zout gebruik ik wel.


Doe boter in een pan en roer alles goed door elkaar als een roerei. Bak het aan beide zijden.

Goed door elkaar roeren en in wat (plantaardige) boter op laag vuur garen. Let op dat het niet te bruin wordt aan de onderkant. Met behulp van een bord omkeren en verder laten garen.

 

Dien het op in mootjes.

Mootjes zijn schijfjes of stukken, maar nu gebruiken wij het woord vooral bij vis.


 





Het smaakt fris, groen, sappig, we vonden het een heerlijk gerecht! Zeker met vers zelfgebakken brood. Door al die wilde kruiden hebben we geijk ook een boost aan vitamines, mineralen en anti-oxidanten binnengekregen!

 

Hier meer informatie over Occa Ripperda.



 




donderdag 22 februari 2024

Zelfmaken

Ik ben niet heel erg handig en heb amper knutselvaardigheden. Soms maak ik wel iets, meestal uit nood geboren. En als ik het al doe, moet het wel snel klaar zijn.

Ik had mijn Ficus benjamina verpot en toen bleek dat ik geen passende bloempot had. Alle kringloopwinkels in de buurt bezocht, maar niets gevonden. Nieuw kopen vind ik onzin. Toen viel mijn oog op een plastic emmertje met zonnebloempitten voor de vogels. Dat is precies de juiste maat!


We hadden nog een rest jute en met dubbelzijdig plakband maakte ik dat vast rond het emmertje. Een rand haakte ik van touw en plakte dat met lijmpistool vast op de bovenkant. Tadaa!


Ik wilde graag een dekentje voor op de bank. Mooie dekens vond ik te duur of niet passend bij de kleur van de bank. Dus begon ik er een te haken, in november 2020. Ik haalde garen in een handwerkzaak in Leens. Ik had graag iets met katoen of linnen gekozen, maar dan werd het wel een heel duur dekentje, dus maar gewoon acryl gekocht. Twee kleuren, groen en lichtbeige.

Ik gebruik de steek vasten paarsgewijs, dat gaat zo: 1 vaste in de 1e steek, insteken in dezelfde steek en draad halen (er zijn nu 2 lussen op de naald), insteken in de volgende steek en draad halen (nu 3 lussen op de naald), omslaan en draad halen door de 3 lussen op de naald. 

Door deze steek wordt het haakwerk niet zo stijf en het ziet er wel stoer uit.


De deken moet wel lekker groot worden, zodat je er goed onder kunt kruipen.

Ik ging gestaag door ... tot het groene garen op was en het winkeltje door corona dicht was. 
Wachten maar.



Februari 2021 kon ik garen bijkopen en weer verder haken. Maar dan wordt het lente en zomer en wordt er niet gehaakt. In november weer opgepakt en weer gestopt in februari 2022 enz.

Uiteindelijk is het dekentje klaar in februari 2024. Pfff, wat ben ik blij dat dat ding eindelijk af is!




Ruim 3 jaar over gedaan. Totale kosten, nog geen 40 euro.

woensdag 21 februari 2024

Eet lekker Mee (57)


Voor het heerst dat ik geen foto's van de gerechten heb gemaakt. Geen tijd. Jammer, want het zag er goed uit. Maar het was lekker, allemaal weer goed gelukt en leuke en lieve tafelgenoten.

Voor de taart de laatste potjes stoofpeer opgemaakt. Voor de pastasaus plukte ik in het bos heel jong zevenblad en brandneteltopjes. Ook wat zwartmoeskervel uit de tuin. Omdat het niet genoeg was toch wat spinazie toegevoegd.

Menu:

courgettesoep en chipje met cashew-tofu dip


courgetttebakje met rode ui confituur, peterselieroom en cornichons


portobello uit de oven

pasta met wilde groente

witlofgratin


stoofpeertjestaart met slagroom





maandag 5 februari 2024

Vegan Rendang met Sajoerboontjes


De erwten-proteine-snippers die ik vaak gebruik waren eerder nog niet biologisch verkrijgbaar, nu wel! Bij de webshop KoRo. Ze heten daar Bio Erbsen-Ackerbohnen Geschnetzeltes. Ik maak er deze keer rendang van. Omdat het de eerste maandag van de maand is, is het de Maandhap, buren kunnen dan komen ophalen. Vier maaltijden zijn gereserveerd, dus met ons erbij maak ik het voor zes personen. Ik was bang dat ik te weinig sperziebonen had, dus deed ik er nog een blikje edamamaboontjes bij, wat goed uitpakte.

Gemak dient de mens, ik gebruikte deze keer wel kant-en-klare boemboe voor de rendang en de sajoerboontjes. Het recept is in grote lijnen van PeasMaker, die andere fabrikant van erwtensnippers. Zij zijn iets duurder en niet biologisch. Ook veel verpakkingsmateriaal omdat het in porties verkocht wordt. Maar zij hebben wel fantastische recepten.

Kook 500 g Zilvervliesrijst


Rendang

180 g erwtensnippers

2 el olie

2 zakjes boemboe voor rendang

1 blik kokosmelk

½ liter water

scheutje citroensap

zout naar smaak

peterselie


Verhit de olie op middelhoog vuur, voeg de twee zakjes boemboe rendang toe en bak al roerende twee minuten. Voeg de erwtensnippers toe en het water. Roer goed door, deksel op de pan en aan de kook brengen. Zodra het kookt, vuur laag zetten en met deksel ongeveer 15 min. laten pruttelen.

Voeg dan de kokosmelk toe en het citroensap, breng weer aan de kook, en laat dan op laag vuur inkoken, zonder deksel, tot het vocht bijna is verdampt, in ongeveer 20 min. Proef of er zout bij moet of nog wat kruiden. Ik voegde nog wat gemberpoeder en korianderpoeder toe.

Tot slot wat fijngehakte peterselie er over strooien.


Sajoerboontjes

1 zakje sajoer kruidenmix (fair trade is vegan, andere merken kunnen trassi bevatten = gefermenteerde garnalen)

1 el olie

500 g sperzieboontjes, kort beetgaar gekookt en koud afgespoeld

2 rode puntpaprika's, in stukjes gesneden

1 ui, gesnipperd

1 blikje edamame boontjes

amandelsnippers


Kook de rijst volgens de aanwijzingen op de verpakking. Maak de boontjes schoon en kook ze zonder zout in ca. 10 minuten totdat ze beetgaar zijn. Verhit 1 eetlepel olie in een wok op hoog vuur en voeg de kruidenpasta toe. Giet de boontjes af en voeg ze toe aan de wok. Voeg 50ml water toe en meng de boontjes goed met de kruidenpasta. Eventueel iets laten inkoken.

Garneer met geroosterde amandelsnippers en serveer met de rijst.









dinsdag 16 januari 2024

Eet Lekker Mee (56)

Bijzondere avond, een gast waarvan Henny de vader heeft gekend.

Menu:

chipje met artisjokdip


rillettes met venkelzoetzuur, dille-pesto en zelfgebakken brood


portobello uit de oven

pompoen met crumble van ui en pecannoot

puree van aardappel en knolselderij

gekruide Limabonen

zilverui-chutney


pannacotta met passievrucht







dinsdag 26 december 2023

Eet Lekker Mee data 2024



16 januari (vol)

20 februari (vol)

19 maart (vol)

16 april (vol)

21 mei (vol)

18 juni (nog 7)

16 juli (nog 8)

20 augustus (nog 8)

17 september (nog 8)

15 oktober (nog 8)

19 november (nog 8)

17 december (nog 8)


maandag 25 december 2023

Kerstdinertje

We doen niet zoveel met kerst. Wat wel met regelmaat terugkeert is een etentje met een bevriend stel in ons dorp. Het ene jaar bij hun, het andere bij ons. Alles vegan. Het ene jaar zij het hoofdgerecht en wij voor- en nagerecht. Dit jaar andersom en bij ons.

Met tafelkleed nog van  mijn moeder.

Zij hadden als voorafje knoflookbrood en een bladerdeeghapje met courgette, aubergine, tomaat en feta en het nagerecht pannacotta met passievrucht en bosvruchtentaartje. Ik maakte het hoofdgerecht met geroosterde rode kool, pompoen met crumblelaagje, pastinaakpuree, zilveruichutney en ingelegde romanesco.

In plaats van overdaad en dierenleed, een heerlijk plantaardig etentje met Aafke en Herman, in een ingetogen, maar reuzegezellig samenzijn.







zondag 10 december 2023

Groente nagemaakt als vlees


Omdat het koud is en we de houtkachel gisteren al een tijdje aan hadden, is de temperatuur in de onderoven opgelopen naar ruim 180°C.

Dan kan ik mooi stroom besparen door de kookplaat niet te gebruiken.


Ik ben er altijd wel voor in om nieuwe vegan producten uit te proberen, maar meestal blijft dat bij 1 keer.

Ik zag in de supermarkt bloemkoolsteak en bietstuk.

De bloemkoolsteak was 70% afgeprijsd, dus i.p.v. € 4,— (19,95 per kg) nu € 1,20. Daar wil ik het wel voor proberen. 


        

Ik heb nog aardappel, zoete aardappel, pastinaak en paprika. Dat gaat met ui, tijm en een scheutje olie een uur de oven in. Ik leg er ook een knoflookbol in aluminiumfolie bij.

Na die tijd schep ik het geheel om, doe ik de bloemkoolsteaks erbij en laat het nog een half uur in de oven.






De groenten waren heel erg lekker op deze manier, met alleen wat peper erover. Zout was eigenlijk niet nodig. Lekker makkelijk, je hebt er weinig omkijken naar.

De bloemkool was ook lekker, maar je kunt net zo goed zelf stukken bloemkool marineren, een hele bloemkool heb je wel voor minder dan 4 euro!


Vandaag proberen we de bietstuk. Die was niet afgeprijsd, maar uit nieuwsgierigheid nam ik het toch mee: 4,99 voor 200 gr (24,95 per kilo). Deze is wel biologisch, dus via Premium kreeg ik nog 10% korting.

Op de verpakking staat dry aged, even opzoeken wat dat betekent. 

Het bestaat alleen uit biet en wat zout.



Ik doe precies wat er op de verpakking staat: een half uur van te voren uit de verpakking halen, het netje verwijderen en droogdeppen.

Het ziet er gek uit, met dat netje en ook bloederig, maar het is gewoon bietensap

Op kamertemperatuur laten komen en dan ongeveer 3 min. per kant bakken.



Is het wat? Ik was nooit fan van biefstuk, niet halfrauw, maar ook niet doorbakken. Ik kreeg het meestal niet weg.

Deze biet vond ik erg lekker, hoewel het -denk ik- niet naar biefstuk smaakt, de structuur lijkt er wel wat op. Ook smaakt het niet uitgesproken naar bieten. Qua voedingswaarde is het niet te vergelijken met biefstuk, biet heeft wel meer vezels, maar veel minder eiwit. Dat is voor ons geen probleem, wij krijgen gemiddeld voldoende eiwit binnen.

Jammer is de prijs. Dat vind ik het niet waard. Als het afgeprijsd is zal ik het wel nog eens kopen.