Bramen, Pruimen en Tuinbonen - lekker seizoen

Ik zag van de week op een blog een mooie foto van rijpe bramen. Wat vroeg dacht ik nog. Toen ging ik er in mijn omgeving ook eens op letten en inderdaad ... ik zag al veel rijpe bramen. Vooral vanuit de trein, maar die kan niemand plukken, want achter hekken en misschien bedekt met een laag fijnstof?

Ik weet wel een plekje hier in de buurt waar geen verkeer komt, er worden wel honden uitgelaten, maar ik pluk boven een meter en bij voorkeur niet langs het pad.

Vanmorgen stapten Mijn Architect en ik op de fiets, plastic bakjes mee, want de jamvoorraad van vorig seizoen is nu helemaal op. En bramenplukken geeft mij zo'n fijne jeugdherinnering, lekker geluksgevoel.

We vonden inderdaad al voldoende rijpe bramen. We struinden op achterafplekjes, door de brandnetels en distels, waar nog niemand ons voor was, en plukten de grootste sappige exemplaren. Krassen op je armen en stekels in je vingers. Wat geniet ik hiervan!

Ik zag trouwens dat de vlierbessen ook al kleur krijgen. Even in de gaten houden, want vlierbessenjam vind ik ook waanzinnig lekker.

Op de terugweg rijden we nog even langs het verpleeghuis waar ik in 2009 werkte. Bij dat huis staan appel-, peren-, walnoten- en pruimenbomen. Er werd toen weinig mee gedaan. Het meeste fruit rotte gewoon weg.

Ik maakte destijds met m’n PG-bewoners op een gesloten afdeling heerlijke pruimenjam, wat een plezier hadden we daarmee.

De herinnering komt terug, de man op de foto hierboven moest ik er steeds van weerhouden dat hij niet alle stukjes pruim al opat, ik zie nog zijn ondeugend glinsterende ogen waarmee hij me aankeek terwijl hij weer een stukje pruim in zijn mond deed. Rijp en sappig en het sap droop langs zijn kin.

En deze dame wilde nooit ergens aan meedoen, maar toen ze me bezig zag met de pruimen zei ze opeens: “Geef maar hier”, en ze begon in rap tempo de pruimen te ontpitten.

Er hangen al veel rijpe pruimen. We plukken een zak vol en ik neem me voor om van de week wat potjes jam naar m’n ex-collega’s daar te brengen.

Thuisgekomen alles wegen: ruim 1700 g bramen, 2200 g pruimen, en vier zure appeltjes, dat is lekker in de bramenjam. Dan aan het werk, een flinke klus.

De bramen even in wat gezouten water leggen, ik herinner me nog de wormpjes van vroeger. Die at je gewoon mee op.

Er komen er een paar bovendrijven ... zijn het wel wormpjes of zijn het eigenlijk minirupsjes? Het doet me niks - hee, ik word al meer en meer een natuurmens - ik spoel ze weg en mocht er eentje achterblijven, ach het zij zo.

(Zo had ik er een paar jaar geleden niet mee omgegaan hoor, ik denk dat ik alles dan weggekieperd zou hebben, haha).

Nog een keertje spoelen en dan, hup de pan in. 

Dan nog de pruimen ontpitten. Ik zit op het dakterras en de zon verschijnt, eindelijk. Ook de pruimen gaan op het vuur en worden tot jam gekookt.

Tot slot nog de tuinbonen, gisteren gekocht bij de Natuurwinkel, doppen. Ben nu toch bezig en heb het naar m’n zin zo op het dakterras in het zonnetje.

Sommigen vinden het onzin, maar ik dop dubbel, dwz, ik haal ook de plastic-achtige velletjes eraf, anders lust ik ze niet.

En zo zien je nagels er dan uit, na zo'n dag:

Maar ik kijk met voldoening naar het resultaat:

Wat is het heerlijke, frisse en fruitige jam geworden. Je proeft vooral fruit en weinig suiker. De potjes voor eigen gebruik krijgen een stickertje, de cadeaupotjes krijgen een mooi etiketje en een ‘tafelkleedje’.

De recepten zijn te vinden onder het label jam.

Bramenjam

2 kg bramen

4 kleine zure appletjes

400 g rietsuiker

2 zakjes Marmello

De bramen eerst een tijdje in wat gezouten water leggen, eventuele beestjes komen dan bovendrijven.

De bramen en de appeltjes geschild en in kleine stukjes, met een bodempje water opzetten, aan de kook brengen en zachtjes laten koken.

Door roerzeef doen en sap afmeten.

Ik had bijna twee liter bramensap, daarbij deed ik 400 g rietsuiker (een proefje, zo weinig suiker heb ik nog nooit gebruikt) en de zakjes Marmello. Wil je langer houdbare jam, dan gebruik je beter meer suiker.

Weer al roerende aan de kook brengen. Druppeltest op een koud schoteltje (als het niet meer vloeit is het goed). Potjes tot rand vullen en op kop zetten.

 Hier vind je het recept van een combinatie van vlierbessen en bramen.

Pruimenjam

Deze pruimen komen van een boom die vlakbij een plek staat waar ik vroeger gewerkt heb.

De pruimen wassen, halveren en pitten verwijderen. Ik had ruim twee kilo schoon.

Opzetten met bodempje water en aan de kook brengen. Kwartiertje op laag vuur laten koken. Door de roerzeef en sap afmeten. Ik had precies 2 liter. Ik heb 500 g rietsuiker toegevoegd en twee zakjes Marmello.

Al roerende weer aan de kook brengen. Druppeltest op een koud schoteltje (als het niet meer vloeit is het goed). Schone potjes tot rand vullen en op kop zetten.

Dinsdag Dicht (23)

Foto: Nuova Cappellatta

geworteld in vitale aarde

volgroeid in warme zomerzon

omhuld met zorg en aandacht

volle smaak en pure levenskracht

graan met karakter!

Gedicht? Haha, nee, een tekst op een pastaverpakking.

Ik zat te peinzen over welk gedicht ik vandaag zou plaatsen in ‘Dinsdag Dicht’ en tegelijkertijd dacht ik ook aan wat we zullen eten. Het zou pasta worden en omdat dat niet meer in huis was liep ik even naar de natuurwinkel vlakbij.

Reclame kan mij zelden aanzetten tot koop. Sommige reclames zijn zo irritant dat ze juist averechts werken, ik weiger het product dan pertinent.

Dat betekent niet dat ik niet beïnvloedbaar ben.

Ik zag daar een pak speltpasta staan. Ik hou van speltproducten en kocht twee van die pakken, hoewel het, ondanks de aanbieding, nog wel aan de prijs was. Maar de verpakking deed ’t hem. Een doos van karton dat wel aquarelpapier lijkt, mooie ingetogen kleur. Toen ik de doos uit elkaar haalde om bij het oudpapier te doen, bekeek ik het nog eens goed. Niet lachen, ik word lyrisch van een pak pasta:

De spelt is geteeld op familiebedrijf Nuova Cappelletta in Italië.

De familie ziet hun bedrijf als een levend geheel waarin de wijngaard, graanvelden, weilanden en koeien met elkaar in verbinding staan. Als de spelt geoogst is, wordt het stro gebruikt als warm en zacht ligbed voor de koeien. In de stal vermengt de koeienmest zich met het stro en dát gaat terug op het land en is de beste basis voor een vitale bodem. Wilde bloemen en dieren zijn ook welkom op het bedrijf. Ze geven kleur en leven aan het landschap. Spelt is een van de oudste tarwesoorten en wordt ook wel het oergraan genoemd.

Het groeit uitstekend op de biologisch-dynamische akkers van Nuova Cappeldetta. Het graan heeft een sterke weerstand en floreert goed bij natuurlijke bemesting. De spelt geeft een volle smaak aan de pasta omdat het gewas in z’n eigen tempo gegroeid en gerijpt is.

Het gaat de BD-boer niet om het ‘gewoonweg’ volgen van de regeltjes, maar om opmerkzaamheid en creativiteit. Om te voelen, zien en ruiken wat de grond, het dier of gewas nodig heeft en daar op in te spelen. In het vertrouwen dat de oplossing altijd in de natuur te vinden is.

Kijk, met zo’n tekst op je verpakking krijg je mij om!

En, ook niet onbelangrijk, de pasta smaakte erg goed.

Courgettebrood

Dit gerecht is gebaseerd op Pain du Midi uit een blad ‘Boodschappen’ van juni 1999, met een paar veranderingen. Ik gebruik speltmeel ipv zelfrijzend bakmeel, voeg olijven en pompoenpitten toe.

Een vorm is niet nodig, het ligt op bakpapier op de bakplaat. Ik teken met potlood langs een bord een cirkel, dan is het makkelijker om een mooie ronde vorm te maken. Het is eigenlijk geen echt brood, maar het smaakt prima bij soep of een salade en is makkelijk te maken.

1 sjalot, gesnipperd

bakje vegan spekjes

1 ons zwarte olijven, ontpit en in stukjes gesneden

olie

1 knoflookteen, kleingesneden

200 gram bloem (of speltbloem)

1 theelepel bakpoeder

1 courgette, geraspt (deze was m'n eerste uit eigen oogst)

1 theelepel tijm

100 g geraspte kaas

1 ei

scheutje melk

zout en peper

pompoenpitten

Verwarm de oven voor op 200°c.

(Vega-) spekjes bakken, sjalot en knoflook toevoegen, laten fruiten en af laten koelen.

Meel en bakpoeder in kom mengen met geraspte courgette, tijm, kaas, olijven en spekmengsel.

Ei loskloppen met de melk, 1 theelepel zout en wat peper. Voeg het eimengsel toe en roer goed door.

Schep het deeg op het bakpapier, vorm het rond en strijk glad.

Bestrooi met de pompoenpitten.

Bak het brood in ong. 40 min. gaar en goudbruin. Warm en koud lekker!

Vierkant kan natuurlijk ook

Frambozen gelukzaligheid

Soms heb je van die dagen die je liever snel vergeet, maar soms zijn er ook van die dagen die je wel elke dag zou willen.

Vandaag was er zo een. Het begon al op het werk, gebeurtenissen die flexibiliteit en doortastendheid vereisten. Hoewel ik de laatste tijd regelmatig door ‘menobrein’ zo onzeker als de pest ben en mezelf soms nog stommer dan het achtereind van een varken vind, zat ik vandaag in een flow van zelfverzekerdheid, greep doortastend in en bepaalde de gang van zaken. Ik kijk met verbazing naar mezelf en geef mezelf sinds lange tijd weer ’s een schouderklopje. Even weer net als vroeger. Lekker! ’t Kan verkeren.

Bij thuiskomst twee verrassingen: Een feestelijk pakket van Raspberry Maxx. Een frambozenkweker uit Meijel die een leuke actie bedacht om hun fantastische producten aan de man te brengen. Een deel uit hun tekst:

Wie lekker en bewust eet, de markt een beetje volgt en oog heeft voor het wel en wee van producenten en producten weet het wel: menige teler heeft grote moeite het hoofd boven water te houden. Meestal heeft dat bovendien niets met de kwaliteit van hun product te maken—integendeel, het lijkt wel of het voor telers moeilijker wordt naarmate het product beter is. Zulke telers zijn ook bewuste eters en genieters, maar daarnaast harde werkers die veel passie en respect voor hun product hebben.

Moeten we onze voedselvoorziening dan maar overlaten aan de genade van de cententellers en de massaproducenten? Als jij daar net als wij ook niet aan moet denken, willen we nu jouw steun vragen.

Ik heb dus het Raspberry-Maxx Prepaid Pakket voor 25 euro besteld. Een sympathieke actie. Maar de hoofdreden is dat ik het zat ben om smakeloos, onrijp, duur en weet ik waar vandaan gehaald fruit bij de supermarkt te moeten kopen. En dat ons eten steeds meer een eenheidsworst wordt, zonder kraak of smaak, zodat we straks niet eens meer weten hoe met liefde geteelde producten smaken.

Het ontvangen pakket was, ondanks dat ik het zelf betaald heb, zo’n geweldig cadeau, een feest om uit te pakken. Lekkere dingen van Raspberry-Maxx frambozen:

·      4 doosjes verse frambozen

·      een flinke pot frambozenjam

·      flesje frambozendressing

·      flesje frambozenazijn

·      potje frambozenmosterd (die vond ik iets minder)

Terwijl ik de doosjes verse frambozen op m’n aanrecht bekeek en nadacht over wat ik er mee zou doen, had ik al bijna een doosje leeggegeten. Ken je die sensatie van het eten van echt lekkere frambozen? Je neemt er en in je mond en drukt hem zachtjes met je tong tegen je gehemelte en wat je dan proeft ... hemels!

Onze sla uit eigen moesdakterras maak ik aan met de dressing. Het komt niet gauw voor dat een dressing uit een flesje met zelfgemaakte kan concurreren.

Ik maak nu dus deel uit van de Club van Vrienden van Raspberry-Maxx en ik kan het je aanraden!

Nog een tweede verrassing. Een poosje geleden had ik een wat mopperige brief gestuurd naar het tijdschrift Zin, naar aanleiding van dit blogbericht. 

Nu blijkt dat deze brief (wel sterk ingekort) in het blad van deze maand geplaatst is en dat daar een prijs bij hoort!

Van Plint een papieren damasten tafelkleedrol van 10 meter, vol met gedichten over lange zomeravonden plus 75 servetten met een gedicht van Peter van Lier. Die ga ik bewaren voor als we in Groningen wonen.

Tot slot kwam Zoon langs om zijn net ontvangen Ipad te laten zien. Hij helemaal blij en ik trots dat hij hem zelf bij elkaar gespaard heeft.

En dit deed Zoon op zijn Ipad, met mijn stem, ik lag in een deuk.

Deze mooie dag eindigt met een mooie zonsondergang: