zondag 19 augustus 2012

Rivierkreeftjes



Nu ik steeds vaker een rivierkreeft op het fietspad tegenkom, ben ik me eens gaan verdiepen in dit beest en kwam schokkende feiten tegen.
Het gaat om meerdere soorten van de Amerikaanse rivierkreeft. Het schijnt dat heel Zuid-Holland al vergeven is door de massale opmars van deze exoot. Ze zijn hier als voedsel gekomen, zijn in het wild uitgezet of ontsnapt bij onvoorzichtige aquarium- of vijverhouders. De kreeftjes planten zich razendsnel voort. Ze eten alles wat op hun pad komt, waterplanten verdwijnen, (beschermde) amfibieënpopulaties zijn verdwenenen, vissebroed eten ze op, dus geen kleine visjes meer. Vissen en vogels komen in de problemen.

De rivierkreeften maken in korte tijd van een heldere sloot met veel onderwaterleven een kale troebele sloot. Miljoenen bevolken nu de polders, sloten en singels hier. Je kunt het vergelijken met een sprinkhanenplaag, die vreten ook alles weg en trekken dan weer verder.
Ook graven ze tunnels en gaten waardoor oevers ernstig verzwakken, je zou ze  de muskusrat van de toekomst kunnen noemen.


Ik vind ze lekker en kocht ze weleens kant-en-klaar gepeld in die plastic bakjes, afkomstig uit China. Maar niet meer nadat ik gezien heb in een aflevering van Keuringsdienst van Waarde, afl. rivierkreeft … hoe ze daar gespoeld worden in ‘goedgekeurde chemicaliën’ ... brrr.
Wij zijn lid van Slow Food en die organiseert vanmiddag “Proef en beleef … Rivierkreeftjes uit het Groene Hart, een plaag of lekkernij?”

We hadden wel een fantastische middag, op de warmste dag tot nu toe! Op een prachtige plek bij een boomkweker worden we ontvangen met vlierbloesembubbels. Er wordt erg goed voor ons gezorgd bij deze hitte, er worden veel flesjes water uitgedeeld.
De visser Hans van der Laan vertelt het verhaal over de Amerikaanse rode rivierkreeft. Van hoe ze hier zijn gekomen, leven en worden gevangen.
Hij vertelt ons van het onderzoek en de pogingen om de strijd tegen deze dieren aan te gaan. Hij ontwikkelde speciale fuiken die geen schade aan de visstand toebrengen. En wat doe je dan met al die kreeftjes? Opeten!
Hoewel ik als flexitariër amper nog vlees eet vind ik dat als ze toch dood moeten, je ze beter kan opeten dan weggooien. Denk ik ... rationeel ... maar lastig blijft het ... dood dier.

We leren dat het dus echt een plaag is en dat ze ook erg lekker zijn. 
Probleem opgelost zou je denken?

Maar zo simpel is het niet. Als ze handel worden kunnen mensen misschien denken, ik zet ze ook uit in de sloot achter mij, kan ik makkelijk wat bijverdienen. En wordt het probleem alleen maar groter.
Wel opeten als ze gevangen worden, maar het moet bestrijding blijven, het mag geen handel worden, dat is het dilemma.
Hij noemt het een ecologische tijdbom. Het is trouwens niet toegestaan om ze te vangen als je geen beroepsvisser bent. Als ik er een paar zou vangen voor een maaltje, komt er weer ruimte en gaan ze nog harder groeien.
Hans is een boeiende verteller, het is allemaal razend interessant.
De mensen van SlowFood laten ons ondertussen kennis maken met hapjes van de kreeft. 



We gaan met Hans in zijn bootje het water op en kijken naar de fuiken. Intussen is Marian Humme, van Groene Hart Catering, in de weer met het bereiden van gerechten met de rivierkreeftjes.
Daarna gaan we aan de lange, mooi gedekte tafel zitten op een plek onder de bomen. Leuke mensen ontmoeten en lekker eten.


We beginnen met een bisque. Daarna naturel kreeftjes en mayonaise, met heerlijk brood en boter. Een frisse seizoensalade, een lekkere rosé.
Dan moeten we zelf aan de slag met pellen, even iets overwinnen, al die scharen en pootjes. Het is een handigheid, het lukt met al snel om het kleine stukje vlees er heel uit te halen. 



Tot slot nog een nagerecht met zomerfruit en munt. We krijgen nog een tas met info en de recepten mee.
Wat vonden we dit een leuke, goed georganiseerde middag, er ging een wereld voor ons open, we hebben genoten van alles wat geboden werd.

Relevante links:






Hier nog een filmpje van Jeroen, die leuke Belgische kok



* Update 2013: Inmiddels eet ik geen dieren meer. Ik vind het nog steeds jammer dat deze invatieve rivierkreeften hier in bijna alle sloten voorkomen en dat zodoende de oorspronkelijke bewoners uitsterven. Maar ik hoef ze niet meer ... wat moet je er dan wel mee? Als, en met nadruk als het echt noodzakelijk is om ze te bestrijden ... maak er dan maar kattevoer van.